Hajnówka. Podsumowanie projektu "Twoje słowa. Moja godność"

Dziadurzenie - czyli lekceważące traktowanie osób starszych, to problem, który dotyka społeczeństwo na wielu płaszczyznach. Źródłem tego zjawiska jest często uprzedzenie, które sprawia, że osoby starsze są postrzegane jako intelektualnie niesprawne. Wyrazem tego są m.in. przerwanie wypowiedzi starszej osoby, zadawanie pytań sugerujących odpowiedź lub stosowanie zwrotów, takich jak "zjemy obiadek" czy "babciu", "dziadku" wobec obcych osób w starszym wieku.

Według specjalistów, dziadurzenie to nie tylko przejaw braku szacunku, ale także działanie, które może być obraźliwe i poniżające dla osób starszych. Niestety, często nie zdajemy sobie sprawy z tego, że nasze słowa mogą ranić i naruszać godność innych osób. Projekt “Twoje słowa. Moja godność” polegał na zdiagnozowaniu tego problemu, a następnie przeciwdziałanie mu.

Badania prowadzone były w roku 2021 i 2022, wykazały one, że prawie 40 procent osób w wieku 60 plus, osobiście doświadczyły dziadurzenia z tego w relacjach instytucjonalnych prawie 30 procent, a w relacjach rodzinnych prawie 29 procent - mówiła Joanna Troszczyńska, koordynator projektu w województwie podlaskim.

Joanna Troszczyńska mówiła też o tym, że zjawisko to narasta wraz z wiekiem osób, których dotyczy i wśród seniorów w wieku powyżej 75 roku życia obejmuje prawie 50 procent tej grupy.

Organizatorzy projektu przeprowadzili spotkania informacyjne oraz warsztaty zarówno dla osób starszych, jak i przedstawicieli instytucji, którzy na co dzień spotykają się z seniorami. Stąd w projekcie uczestniczyli m.in. pracownicy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Hajnówce, Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Policji i biblioteki. Zajęcia odbywały się w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Hajnówce oraz w Dubiczach Cerkiewnych i Orli.

Przeprowadziliśmy dwudniowe sześciogodzinne warsztaty, a tam, gdzie nie mogliśmy tego zrobić - organizowaliśmy wykład lub konwersację - opowiada Joanna Troszczyńska. - Taka forma zajęć odbyła się na przykład w Hajnówce w Środowiskowym Domu Samopomocy i w Dziennym Domu Pobytu. Duża część uczestników brała jednak udział w warsztatach tematycznych dotyczących samego zjawiska dziadurzenia i tego czym jak je rozpoznać, uczyliśmy się także o emocjach i sposobach reagowania, gdy jesteśmy świadkami dziadurzenia lub gdy dotyczy ono nas. Ważnym warsztatem było też spotkanie na temat prawnej ochrony naszej godności.

Cały projekt zakończyło także przygotowanie raportu, który uświadamia skalę problemu dziadurzenia - będzie on dostępny na stronie www.dziadurzenie.org

W całej Polsce odbyły się 54 spotkania – w tym na Podlasiu było to 19 spotkań i 116 godzin zajęć i 257 osób uczestniczących w nich - podsumowała Troszczyńska.

W spotkaniu podsumowującym projekt uczestniczyły osoby biorące udział w projekcie oraz Danuta Parlak, autorka raportu oraz członek Komisji Ekspertów ds. Osób Starszych przy Rzeczniku Praw Obywatelskich i adwokat Anna Pietrońska - obie panie wystąpiły także prezentując zjawisko dziadurzenia i ochrony przed nim.