Objawy ADHD u dzieci można złagodzić za pomocą szafranu. Terapia jest równie skuteczna, co stosowane leki – donoszą badacze z Iranu

ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (attention deficit hyperactivity disorder) to rodzaj zaburzeń zachowania, który stanowi najczęstszy powód wizyt dzieci u psychologa i psychiatry. Cierpi na niego aż 4-8 proc. dzieci w wieku szkolnym, przy czym najwięcej przypadków występuje w grupie do 5. roku życia. Obecnie uważa się, że choroba występuje równie często u obu płci, choć u chłopców powoduje raczej objawy nadpobudliwości psychoruchowa, u dziewczynek – trudniejsze do zaobserwowania zaburzenia koncentracji. Z wiekiem częstotliwość występowania zaburzeń maleje, choć niektóre cechy osobowości mogą utrzymywać się w życiu dorosłym.

Zobacz także: Złość, rozkojarzenie, odkładanie spraw na później i... kłopoty w związku? To mogą być objawy choroby nierozpoznanej w dzieciństwie

Bezpośrednią przyczyną problemu jest niski poziom dopaminy w mózgu. Ponieważ ADHD zaburza prawidłowy rozwój psychiczny dzieci, podlega leczeniu farmakologicznemu. Niestety, stosowane leki, takie jak metylofenidat (MPH), u 30 proc. pacjentów nie działają lub wywołują poważne skutki uboczne, m.in. ze strony układu pokarmowego, nerwowego czy krwionośnego, a także problemy ze wzrokiem, suchość w ustach czy nadmierne pocenie. Wyniki badań Uniwersytetu Teherańskiego w Iranie pokazały jednak, że równie skutecznym lekiem w ADHD może być szafran.

Stosowany w leczeniu ADHD metylofenidat jest lekiem o działaniu stymulującym ośrodkowy układ nerwowy. U pacjentów z ADHD wywiera jednak efekt uspokajający, ułatwia skupienie i zmniejsza senność. Jest inhibitorem zwrotnego wychwytu dopaminy i norepinefryny (noradrenaliny), dzięki czemu zwiększa poziom tych hormonów w organizmie, ale należy do substancji psychotropowych i działa uzależniająco. Używa się go również w narkolepsji, hipersomnii idiopatycznej i wyprowadzaniu z narkozy, a także w przypadku opornej na leczenie choroby dwubiegunowej (zaburzenia afektywne dwubiegunowe) i ciężkich zaburzeń depresyjnych. W badaniu przyjmowanie przez dzieci kapsułek dostarczających 20-30 mg szafranu dziennie zapewniało znaczne zmniejszenie objawów ADHD w takim stopniu, co taka sama dawka MPH już w 3. tygodniu próby, a po 6 tygodniach efekty działania obu środków były praktycznie takie same. Poprawę objawów w postaci 40-procentowego wzrostu oceny wg skali ADHD-RS przeznaczonej dla rodziców zaobserwowano u 100 proc. dzieci przyjmujących szafran i 96 proc. przyjmujących lek, a znaczna poprawa (50 proc. wg wspomnianej skali) dotyczyła 96 proc. dzieci w pierwszej i 84 proc. dzieci w drugiej grupie.

Chociaż badania oceniające skuteczność szafranu w leczeniu ADHD, a omówione w piśmie „Nutrients”, przeprowadzono na niewielkiej grupie dzieci, przez co wymagają powtórzenia na większą skalę, są kolejnym odkryciem potwierdzającym cenne właściwości tego produktu. Kosztowna przyprawa otrzymywana z suszonych znamion krokusów stanowi tradycyjny środek leczniczy medycyny perskiej, a współczesne badania potwierdzają jej działanie antydepresyjne i ochronne przed chorobami neurodegeneracyjnymi mózgu, m.in. alzheimerem. W przyszłości może też zastąpić chemiczne leki podawane dzieciom, na co już czekamy.